Trong quá trình hàn, mối hàn tạo nên trải qua nhiều tác động nên không được hoàn hảo và dễ bị khuyết tật, vậy nên việc giám định và kiểm tra mối hàn là rất quan trọng. Và một phương pháp chính xác để kiểm tra đó là siêu âm mối hàn để phát hiện một cách nhanh chóng và chính xác khuyết tật cần khắc phục. Cụ thể phương pháp siêu âm mối hàn có đặc điểm như thế nào, mời bạn đọc theo dõi bài viết.

Siêu âm mối hàn là gì?

Siêu âm mối hàn hay kiểm tra mối hàn bằng phương pháp siêu âm là một dạng thử nghiệm không phá hủy sử dụng chùm sóng siêu âm chiếu vào vật liệu kiểm tra. Chùm sóng siêu âm này đi qua môi trường đồng nhất cho đến khi gặp biên âm thanh, tại biên âm thanh thì một phần âm thanh phản xạ trở lại. Cũng như vậy khi chùm siêu âm gặp chỗ không đồng nhất nó sẽ xảy ra hiện tượng phản xạ, thẩm thấu và sự biến đổi sóng. Đo đạc âm thanh thu lại này ta sẽ biết được các khuyết tật hàn có trong vật liệu.

Phương pháp này chỉ sử dụng phổ biến tại các xưởng sản xuất, kiểm tra mối kim loại, nhựa và các loại mối hàn liên kết dính. Tuy nhiên, để thực hiện được siêu âm mối hàn thì đòi hỏi người thợ phải chuyên nghiệp và có kinh nghiệm lâu năm trong nghề.

Các tiêu chuẩn siêu âm mối hàn

Kỹ thuật được ứng dụng trong phương pháp kiểm tra siêu âm

- Kỹ thuật xung – tiếng dội

- Kỹ thuật dẫn siêu âm

- Kỹ thuật cộng hưởng

Mục đích của phương pháp

Dựa trên tiêu chuẩn siêu âm mối hàn có thể phát hiện các khuyết tật:

- Các khuyết tật mối hàn sinh ra do bề mặt rãnh hàn không nóng chảy, khuyết tật hàn không thấu.

- Các khuyết tật sinh ra do lớp xỉ, vảy không được làm sạch trước khi tiến hành hàn phủ lớp tiếp theo.

- Một số khuyết tật xảy ra do một số phần của kim loại cơ bản đang ở nhiệt độ nóng chảy trong khi các phần còn lại đang ở nhiệt độ thấp hơn rất nhiều dẫn đến các vết nứt, rỗ, xé,…

- Các khuyết tật xuất hiện theo nhiều cách: các lỗ khí, lỗ khí xoắn, co ngót, lõm co,…

- Lỗi hàn không liên kết, cháy cạnh, bị lệch cạnh.

- Kiểm tra mối hàn phát hiện các vết nứt, vết rỗ trên bề mặt

Kiểm tra mối hàn bằng phương pháp siêu âm có cả ưu điểm và nhược điểm, cụ thể:

Đặc điểm của phương pháp siêu âm mối hàn

Có độ nhạy cao, cho phép phát hiện các khuyết tật nhỏ

Có khả năng cho thấy tất cả các dạng bất thường của khuyết tật.

Kiểm tra hầu hết các vật liệu, không giới hạn nguyên vật liệu

Kết quả kiểm tra, văn bản dữ liệu kiểm tra có thể số hóa

Cho kết quả nhanh và chính xác

Phương pháp này ứng dụng cho hầu hết các ngành công nghiệp

Máy siêu âm gọn nhẹ và không ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường sống.

- Về nhược điểm 

Phương pháp này đòi hỏi người thực hiện có kinh nghiệm và chuyên môn cao.

Các trang thiết bị có giá thành khá là cao nên mất nhiều chi phí trong khoản này.

Phương pháp này chỉ cho kết quả chính xác nhất với vật liệu có độ dày dưới 8mm.

Tùy vào điều kiện và mục đích sử dụng khác nhau mà chúng ta có thể lựa chọn kiểm tra mối hàn bằng phương pháp siêu âm sao cho phù hợp nhất.